Kartallar ile leylekler arasında günlerce süren efsanevi savaş: 90 yıldır gizemini koruyor

Eğer savaşın sadece insanlara özgü bir şey olduğunu düşünüyorsanız, yanılıyorsunuz. Ülkemizde 1934 yılında gerçekleşen kartal ve leylekler arasındaki savaşı duydunuz mu? İşte pek çok leylek ve kartalın öldüğü, insanların leyleklere karşı taraf aldığı bu ilginç savaşı...

Savaşın sadece insanlara özgü bir davranış olduğunu düşünebilirsiniz, ancak gerçekte savaş, bizim dışımızda da hayvanlar arasında yaşanabilmektedir. Birçok belgeselde hayvanların birbirleriyle mücadele ettiğine tanık olmuşuzdur. Bu mücadeleler genellikle yiyecek kaynakları veya üreme hakları gibi sebeplerle ortaya çıkar, ancak burada bahsettiğimiz savaş, çok daha geniş kapsamlı bir mücadeleyi ifade ediyor.

Daha önce hiç hayvanların büyük gruplar halinde savaştığını gördünüz mü? Belki de hiç görmemiş olsanız bile, bazılarınız iki hayvan türü arasındaki savaşları büyükannelerinizden veya büyükbabalarınızdan duymuş olabilir. Bugün, 1934 yılında ülkemizde yaşanan ve hatta New York Times gazetesine konu olan bir savaştan bahsedeceğiz. Kartallar ile leylekler arasında gerçekleşen bu savaşta birçok canlı hayatını kaybetti ve birçoğu da yaralandı. Şimdi, ülkemizde yaşanan ve Aydın, Bursa ve Trakya bölgelerini kapsayan binlerce leylek ve kartalın katıldığı bu savaşın hikayesine birlikte göz atalım.

Leyleklerle kartallar arasındaki bu kanlı savaşın fitili, ilk olarak altı kartalın bir leylek yuvasına saldırmasıyla ateşlendi. Uludağ'ın zirvelerinden inen kartallar, leylek yuvasına saldırarak anne ve baba leylekleri öldürdü ve geriye kalan dört yavruyu kaçırdılar. Kısa bir süre sonra başka bir grup kartal, bir başka leylek yuvasına saldırmaya teşebbüs etti, ancak bu sefer leylek yuvası boştu.

Leyleklerin nasıl haberleştiği kesin olarak bilinmese de, bir şekilde iletişim kurdukları ve yavruları güvenli bir yere sakladıkları biliniyordu. Ancak bu önlem alınmasına rağmen, kartalların saldırıları artmaya başladı. Kartallar, gruplar halinde leylek yuvalarına saldırıyordu. Birkaç gün geçtikten sonra, ülkenin dört bir yanından Bursa, Aydın ve Trakya bölgelerine yüzlerce leylek akın etmeye başladı. Leylekler, bu saldırılara karşı birlik olmaya ve kartallara karşı sayıca üstün olmaya başladılar.

Leyleklerin birlik olduğunu gören kartallar, benzer şekilde toplanmaya başladı. İnsanlar, etraflarında kartal ve leylek sayısında artış olduğunu fark etmeye başladılar. Yaklaşık 2 ay boyunca toplanan sürüler, sonunda Aydın Menderes deltasında karşı karşıya geldiler. Leylekler ve kartallar arasında başlayan savaş adeta bir meydan muharebesine dönüştü. Amansız bir mücadele vardı. Kartallar bireysel olarak daha güçlü olabilirlerdi, ancak leyleklerin sayıca üstünlüğü savaşın seyrini önemli ölçüde etkiliyordu.

Kartalların güçlü pençelerine karşı uzun gagalarıyla direnen leyleklerin savaşını izleyen insanlar, genellikle leyleklerin yanında yer alıyordu. Savaşı gözlemleyen köylüler, yere inen leyleklere yardım etmeye çalışıyor, yaralı leyleklerin başında dua eden büyükanneler ise onların iyileşmesi için dualar ediyordu. Bazı durumlarda, Kızılay gibi kuruluşlar da müdahale çağrılarına yanıt veriyordu. Hatta bazı köylüler, tüfekleriyle kartalları savunmasız bırakmaya çalışıyordu. Savaş sırasında anne ve babası savaşta ölen yavru leyleklere yardım etmek için ağaçlara tırmanan insanlar bile vardı.

Savaşın giderek büyümesiyle bölge halkı dönemin Türkiye Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak'ın bile bu savaşa müdahale etmesini talep ediyordu. Savaş devam ederken, hem kartallar hem de leylekler kayıplar veriyor, ancak beklenildiği gibi sayıları azalmıyordu. Çünkü hem kartallara hem de leyleklere ülkenin çeşitli yerlerinden sürüler halinde takviye güçler gelmeye devam ediyordu.

Savaş günlerce devam etti ve birçok ölü ve yaralı verildi. Savaşın sonunda, gülümseyen taraf leylekler oldu. Kartallar güçlüydü, ancak sayıca leyleklerin üstünlüğü belirgindi. Ayrıca leylekler koordineli bir şekilde savaşıyordu. Genç leylekler kartalları yorarken, daha yaşlı olanlar yorulan kartalları gagalıyordu. İnsanların yaşadığı bölgelere yakın yerlerde savaşan leylekler, kartalların savaşı ormanlık ve dağlık alanlara taşımasına izin vermiyordu. Günlerce süren mücadelenin sonunda kartallar bölgeyi terk etti ve böylelikle leylekler zafer kazanmış oldu.

Kartal ve leylekler arasındaki savaşın detayları, birçok yerel gazetede geniş yer buluyordu. New York Times gazetesi, 300 leylek ile 60 kartal arasındaki bu savaşı tüm dünyaya duyurmuştu. Yerel gazeteler ise savaşla ilgili günlük bilgileri halka aktarıyor ve olayın gelişmelerini takip ettiriyordu.